Anoreksja

Anoreksja jest chorobą, o której słyszał już niemal każdy. Wszystkim kojarzy się ona również z obrazem nienaturalnie wychudzonej nastolatki. Pomimo licznych programów edukacyjnych i uświadamiających prowadzonych w szkołach, gimnazjach i liceach, choroba ta dotyka coraz większą liczbę dzieci i młodzieży, głównie w wieku dorastania. Atakujące z każdej strony zdjęcia nienaturalnie wychudzonych modelek przedstawianych jako ideał piękna jeszcze bardziej pogarszają sytuację. Jakie jest jednak podłoże anoreksji? Jakie są jej przyczyny i objawy?

Anoreksja jako choroba psychiczna

Jest ona często jednym z przejawów somatyzacji, kiedy to człowiek za pomocą swojego ciała i jego funkcji fizjologicznych sygnalizuje problemy, które nie dotyczą jego ciała, lecz psychiki. Ma ona najczęściej miejsce, gdy ktoś nie jest świadomy swoich problemów wewnętrznych lub nie potrafi ich pokonać. Sygnalizowanie takich problemów objawia się poprzez język ciała, na sposoby takie jak zaburzenia snu, oddychania, pracy serca lub właśnie odżywiania. Anoreksja nie wynika z żadnych przyczyn fizjologicznych, lecz z problemów psychospołecznych, dlatego leczenie farmakologiczne zazwyczaj nie ma żadnego sensu. Nie chodzi tu też o samo przyjmowanie pokarmu, lecz także wszystkie inne sprawy związane z odżywaniem. Zazwyczaj posiłki są głównym czasem spotkania całej rodziny i swoistym rytuałem, wzmacniającym rodzinne więzi.

Objawy

Do głównych objawów anoreksji należą:

Objawy dotyczące zachowania:

• stosowanie ścisłej diety nawet pomimo szczupłej sylwetki, nieustanne liczenie kalorii, unikanie za wszelką cenę tłuszczy i węglowodanów
• kłamstwa dotyczące ilości spożywanych posiłków
• potajemne wyrzucanie lub chowanie jedzenia, byle tylko go nie zjeść
• nadmierne zainteresowanie jedzeniem od strony kulinarnej, planowanie posiłków, gotowanie dla innych, lecz niejedzenie niczego samemu
• paniczny lęk przed przybraniem na wadze, zjedzeniem czegoś tłustego lub wysokokalorycznego
• stosowanie preparatów odchudzających, środków przeczyszczających
• intensywne ćwiczenia fizyczne

Objawy dotyczące postrzegania własnego ciała:

• pomimo dużego spadku masy ciała i szczupłej sylwetki przekonanie o nadwadze
• obsesyjne myślenie o ciągłym odchudzaniu się
• częste przeglądanie w lustrze i szukanie niedoskonałości, krytykowanie własnego wyglądu
• niedostrzeganie własnego problemu, zaprzeczanie nadmiernej chudości

Przyczyny

Przyczyny anoreksji można podzielić na 3 odrębne grupy: psychologiczne, kulturowo-społeczne oraz biologiczne.

Przyczyny psychologiczne:

• dążenie do perfekcjonizmu w każdym calu, nie akceptowanie wad
• zbyt duże, wiecznie niespełnione ambicje
• niskie poczucie własnej wartości i zła samoocena
• próba zadowolenia wszystkich, spełnienia ich oczekiwań co do bycia wzorem i ideałem

Przyczyny kulturowo-społeczne:

• wzorce społeczne prezentujące wychudzone modelki(często również anorektyczki) za wzór piękna i ideał kobiety
• przekonanie że wygląd jest najważniejszą wartością i kluczem do sukcesu
• duży nacisk na szczupłą sylwetkę
• moda na odchudzanie się
• zły model wychowania, zakładający nadmierną kontrolę i wymagania
• niektóre grupy społeczne w których liczy się szczupły wygląd i lekkość, jak np. modelki, baletnice

Przyczyny biologiczne:

• predyspozycje genetyczne
• nieprawidłowa struktura mózgu

Leczenie

Podstawą leczenia jest próba zlikwidowania przyczyny, czyli leczenie psychoterapeutyczne. W przypadku dużych spadków wagi i zagrożenia życia(anoreksja charakteryzuje się 10% śmiertelnością) niezbędne jest jednak leczenie szpitalne oraz psychiatryczne.