Klaustrofobia

Klaustrofobia to najprościej mówiąc lęk przed małymi pomieszczeniami, lecz nie tylko. Jest to również strach przed zatłoczonym pomieszczeniem, oraz przed zamknięciem i byciem uwięzionym. Mówi się, że każdy ma klaustrofobię, po prostu u niektórych jest ona szczególnie silna. Tak samo jak nikt nie lubi zastrzyków, ale tylko niektórzy mdleją na sam widok strzykawki.

Objawy

Objawy klaustrofobii pojawiają się w wtedy, gdy osoba z nią znajdzie się w opisanych wyżej warunkach.

Najważniejsze z objawów to:

silny niepokój a nawet strach
spięcie
szybsze bicie serce
szybki i płytki oddech
zawroty głowy
drżenie rąk i nóg
zimny pot
nerwowe ruchy
panika

Przyczyny

Jakiegokolwiek rodzaju fobia to nieuzasadniony strach przed czymś, w tym wypadku przed ciasnymi pomieszczeniami. Skąd jednak ona się bierze? Jedną z potencjalnych przyczyn są złe doświadczenia z dzieciństwa. Jeśli dziecko zostało kiedyś zamknięte w małym, ciasnym pomieszczeniu bez możliwości wyjścia, wspomnienie to mogło zakorzenić się tak w głęboko w jego pamięci, że będzie na nie działało przez resztę życia. Nie jest to tylko zagrożeniem w czasie dzieciństwa – również dorośli poddani przeżyciom takim jak utknięcie w windzie mogą nagle zacząć bać się małych pomieszczeń. Druga z teorii mówi o znaczeniu procesu narodzin jako jednej z przyczyn klaustrofobii. Została ona przedstawiona przez Zygmunta Freuda, który twierdził że klaustrofobia może wiązać się z okresem naszych narodzin, kiedy to przeciskamy się przez ciasny kanał rodny. Zasadniczo im dłuższy i trudniejszy był poród, tym silniejsza miałaby być klaustrofobia. Kolejną przyczyną jest według naukowców zaburzenie percepcji. W przypadku gdy stoimy na balkonie bardzo wysokiego budynku wcale nie wydaje nam się on prosty. Perspektywa sprawia, że wydaje nam się iż jesteśmy wychyleni znacznie bardziej niż to ma miejsce w rzeczywistości – stąd właśnie bierze się lęk wysokości. Podobnie jest z klaustrofobią. Osobie na nią cierpiącej wydaje się że przestrzeń w której się znajduje jest znacznie mniejsza niż w rzeczywistości, a panika w którą wtedy ona wpada jeszcze bardziej potęguje to uczucie. Należy również wiedzieć, że osoby cierpiące na klaustrofobię posiadają znacznie większe niż przeciętne poczucie przestrzeni osobistej. Nie zawiera się ono w odległości kilkunastu, kilkudziesięciu centymetrów od naszego ciała lecz ponad metr, zatem gdy coś znajduje się w tej przestrzeni zaczynają oni czuć się zagrożeni, znacznie szybciej niż przeciętne osoby.

Leczenie

Jako że fobie nie są czymś co występuje w wyniku np. uszkodzeń mózgu, jak dotąd nie odkryto skutecznej metody leczenia klaustrofobii. Aktualnie nauka skupia się głównie na poznawaniu i likwidowaniu przyczyn tej fobii, dlatego też terapie mają głównie cechy poznawczo-behawioralne. Poza tym stosuje się techniki relaksacyjne i łagodzące objawy paniki. Jak dotąd nie poznano metody skutecznie i całkowicie niwelującej objawów klaustrofobii, być może dlatego że jest ona głęboko zakorzeniona w każdym z nas, i jest częścią naszej osobowości.

Agorafobia – przeciwieństwo klaustrofobii

Agorafobia jest przeciwieństwem klaustrofobii, i oznacza lęk przed dużymi, otwartymi przestrzeniami. Co ciekawe, naukowcy przyczyn obu fobii doszukują się w tym samym źródle, czyli czasie narodzin. Agorafobia miałaby wynikać z tego, że podczas narodzin dziecko opuszcza ciepłe, bezpieczne łono matki i wychodzi na zimny, pełen niebezpieczeństw świat w którym będzie musiało walczyć o przetrwanie. Otwarte przestrzenie budzą ten sam rodzaj lęku u osób cierpiących na agorafobię.