Schizofrenia

Czym jest schizofrenia?

Schizofrenia jest to choroba psychiczna występująca u 0,5-1% populacji. Objawia się ona, zależnie od rodzaju, w różnym wieku i z różnymi efektami. Najogólniej mówiąc schizofrenia objawia się rozpadem osobowości. Chorobie tej mogą towarzyszyć różnego rodzaju zmiany w osobowości, sposobie mówienia, zaburzania w pamięci, złudzenia, urojenia, omamy, nadmierna aktywność ruchowa bądź kompletne otępienie. Z powodu rozległości objawów tej choroby i różnorodności jej przypadków (niemal każdy przypadek powinien być traktowany indywidualnie) nie da się jednoznacznie określić czym dokładnie jest ta choroba, jednak można podzielić ją na kilka kategorii.

Rodzaje schizofrenii

Istnieją 4 główne typy schizofrenii:

  1. Schizofrenia prosta – cechuje się wolnym, mało dostrzegalnym przebiegiem, bez nagłego pojawienia się urojeń. Chory stopniowo izoluje się od otoczenia, zaniedbuje codzienne czynności takie jak dbanie o wygląd, praca czy nauka, mówiąc potocznie „dziwaczeje”.
  2. Schizofrenia hebrefreniczna – pojawia się w okresie dojrzewania. Chory w stanie uniesienia emocjonalnego zachowuje się dziwacznie i nietypowo. Jest to bardzo rzadka odmiana.
  3. Schizofrenia katatoniczna – występuje nagle i objawia się albo wzmożoną aktywnością psychoruchową (postać hiperkinetyczna), albo praktycznie całkowitym  jej brakiem (postać hipokinetyczna)
  4. Schizofrenia paranoidalna – zwana także urojeniową, jest to najczęstszy przypadek, którego główną cechą są halucynacje i omamy. Mogą mieć one zarówno formę nieuporządkowaną, chaotyczną, jak i uporządkowaną, stale powtarzającą się.

Objawy

Objawy schizofrenii dzielą się na dwa rodzaje: pozytywne i negatywne, lecz nie ma w nich nich nic pozytywnego. Po prostu pierwsze z nich to takie, które nie występują u „zwykłych” ludzi. Drugie natomiast są stopniowym wyłączaniem się z życia i izolowaniem się od świata zewnętrznego.

Objawy pozytywne:

  • halucynacje: słuchowe, wzrokowe, dotykowe lub węchowe – słyszenie głosów lub poleceń, czasem drwin; widzenie nieistniejących w rzeczywistości rzeczy; wrażenia dotykowe, zapachowe lub smakowe
  • urojenia, omamy – wiara w istnienie czegoś, co nie istnieje w rzeczywistości
  • rozdwojenie jaźni – chory może czasami myśleć że jest kim innym niż jest w rzeczywistości
  • trudności z zebraniem myśli, koncentracją
  • trudności z poprawną wymową i komunikacją werbalną – nagłe nietypowe zmiany w głosie i artykulacji

Objawy negatywne:

  • zobojętnienie na bodźce zewnętrzne
  • utrata energii życiowej, zainteresowań i pasji
  • wycofanie się społeczne i uczuciowe
  • zaniedbanie codziennych spraw takich jak dbanie o wygląd czy praca
  • przeniesienie się do „wewnętrznego” świata

Przyczyny schizofrenii

Nie są one do końca znane, gdyż ciężko jest jednoznacznie scharakteryzować zarówno samą schizofrenię, jak i także jej przebieg i rozwój. Pomimo iż wciąż nauka bada to zjawisko, nie da się określić dokładnych przyczyn zachorowań. Ogólnie przyjęte teoria zakłada sumę kilku różnych czynników. Składają się na nią indywidualne przeżycia i ich interpretacja, cechy osobowości oraz wewnętrzne przeżycia. Ustalono że nie jest to choroba genetyczna, lecz ryzyko zachorowania u członków rodziny jest nieco podwyższone.

Leczenie

Po stwierdzeniu schizofrenii niezbędne jest jak najszybsze rozpoczęcie odpowiedniej terapii. Im szybciej ta choroba zostanie rozpoznana, tym większe są szanse na jej powstrzymanie lub wyleczenie. Terapia opiera się o leczenie farmakologiczne oraz psychoterapię. Leczenie farmakologiczne ma za zadanie przywrócić prawidłowe funkcjonowanie mózgu, poprawiając komunikację komórek nerwowych i przesyłanie impulsów. Psychoterapia natomiast obejmuje działania wspomagające, przynoszące ulgę oraz pomagające pacjentom lepiej zrozumieć siebie i uporządkować swój świat wewnętrzny, co pozwala im odzyskać swoją tożsamość. Niemniej ważną częścią psychoterapii jest odpowiednie wsparcie członków rodziny, która będzie pomagała choremu wrócić do zdrowia i odnowić kontakty z ludźmi.